Lat okkum seta aldursmark á sosialar miðlar og YouTube
Í Føroyum hava børn óavmarkaða atgongd til YouTube, TikTok og Instagram. Vit seta aldursmark á filmar, alkohol og bilkoyring – men lata okkara børn sveima einsamøll í einum ósunnum digitalum heimi. Tað er ikki bara eitt vánaligt hugskot. Tað er beinleiðis vandamikið
Vit vilja øll tað besta fyri okkara børn. Men vit vita eisini, hvat kann henda, tá tey sleppa ov tíðliga út á tað ófiltreraða netið:
• Sjálvsálitið verður verri, tí tey samanbera seg við óveruligar kroppar og “perfekt lív”.
• Tey fáa svøvntrupulleikar og angist.
• Tey kunnu koma í samband við vemmilig vaksin fólk, sum ynskja at skaða títt barn, ella tey kunnu síggja skaðiligt innihald.
• Sjálvsvirðið verður bundið at likes og algoritmum.
• Og heilin – sum skal mennast við spæli og veruligum sambondum – verður formaður av skjótum dopamin-kickum og nonstop ávirkan.
Avstralia hevur longu tikið stigið. Frá desember 2025 verður bannað hjá børnum undir 16 at hava kontu á YouTube, TikTok, Instagram og X. Tað verður ein verja, sum gevur foreldrum og samfelagnum eina greiða linju at ganga eftir. Og bróta sosialu miðlarnir lógina, kunnu teir fáa bót heilt upp í 50 milliónir dollarar.
Vit eiga at gera tað sama í Føroyum. Tað skylda vit okkara børnum.
Vit seta aldursmark á bilkoyring, alkohol og filmar – men hví ikki á sosialar miðlar, har algoritmur hava beinleiðis ávirkan á sálarheilsu, sjálvsálit og empati hjá børnum?
Hetta er ikki eitt inntriv – hetta er umsorgan. Og hetta er onki at bíða við. Vit skylda okkara børnum best møguligar karmar at vaksa upp í, og tá tey ikki sjálvi megna at verja seg, so mugu vit sum samfelag verja tey.