Er ali- og fiskivinnan alt - nei – grundarlagið
Vinnan og Klaksvík (2)
Valið, sum djarvir íleggjarar fyrst í 1990unum framdu, skapti grundarlagið fyri fiskiloyvum og lægsta arbeiðsloysi
Søgan um fiskin hevur allar dagar hugtikið føroyingin. Hann legði grundina undir føroyska búskaparvøksturin seinastu hundrað árini og harvið fólkavøkstur og avloysti landbúnaðin sum høvuðs inntøkukeldu.
Okkara heimamarknaður er so avmarkaður við 52túsund íbúgvum, tí er er útflutningurin høvuðsálitið. Einans 6% av heildarútflutninginum er annað enn ali- og fiskivinna, alingin hevur vunnið seg upp á eini 40% av heildarútflutninginum. – Hetta er grundarlagið!
Mangt hevur verið roynt gjøgnum tíðirnar, nevni okkurt: sum t.d. stórhvalaveiðan, “svartkjaftaflotin”, Grønlandsfiskiskapurin og Føroyingahavnin, Flemish Cap, sum gav gylt í mong ár, men síðani kódnaði og gav onkrum felagi mønustingin. Hetta hevur verið lagið. Ymiskar royndir á landi so sum taravirkið, crabstick o.a. Tað vóru teir, sum søgdu fyrst í 1990unum: “Gloymið alivinnuna, oljan er framtíðin”. Oljuvirksemið hevur tó komið væl við, tí føroyingar eru dugnaligir á sjógvi og álitisvekandi handverkarar, tí eru fleiri frálandaskip í oljuvinnuni og handverkarar ið fáa inntøku í øðrum londum.
Klaksvík stóð fyri einum vali -
fiskivinnuna ella oljuna
Fleiri av vinnunum eg havi nevnt, lærdu føroyingin nakað, onkrar fullu niðurfyri, aðrar komu aftur íaftur eftir nýggjar og umskipaðar royndir og hava síðani givið gylt, tað vóru tey ið hildu á, sum so ofta er!
At Klaksvík er væl fyri á sjógvi og á landi, kemst av, at tey vóru, sum tóku málið í álvara, sum gjørdu, at býráðið valdi fiskivinnuna. Hetta verður vent aftur til seinni. Tað hevði nyttað lítið, um bara býráðið tók støðu í málinum. Nei, tað sum gjørdi allan munin og gav úrslit var, at har vóru íleggjarar, sum onki óttaðust, sum settu pening í skip og virkir hóast døpur útlit. Her var grundarlagið lagt til veruligu fiskiloyvini, nøkur sóu møguleikan, tá onnur “skutu á” heldur enn at “taka á”.
Hetta – júst hetta - er ein høvuðsorsøk til, at Klaksvík hevur uppbygt dygt grundarlag, sum hevur elvt til framburð, við góðum fiskivinnufyritøkum, har avleiddar vinnur hava tað gott. Hetta hevur gjørt, at Klaksvík hevur ligið lágt í arbeiðsloysi.
“Nei ali- og fiskivinnan er ikki alt – men grundarlagið”!
Kundi hugsa mær at komið inn á alivinnuna o.a. seinni, sum er ein sólskinssøga.