Friða jørð og útgrevstur
Tvær tær seinastu summarferðiurnar havi eg arbeitt á einum fornfrøðiligum útgrevstri á Tjóðsavninum. Mítt arbeiðspláss hevur í høvuðsheitum verið í víkinga- og miðaldar toftini, sum er staðsett Niðri í Toftum við Borðoyarvík. Summarið 2023 fann eg eina bláa perlu, sum varð mett til at vera umleið 1000 ára gomul. So helst hevur onkur verið har fyri 1000 árum síðani, hóast at vit onki skrivligt prógv hava fyri tí.
Bæði eigarir av tí friðaðu jørðini og tey mongu vitjandi, ið leggja leiðina framvið, vísa stóran áhuga fyri útgrevstrinum. Hóast at útgrevsturin er avbera spennandi, og kemur at geva okkum meira upplýsingar og vitan um Norðoyggjar í víkinga tíð, so eru eigarnir av jørðini ikki altíð so nøgdir við, at teir ikki fáa loyvið at byggja á síni jørð.
Trupulleikin við tí friðaðu jørðini er, at eigarnir sleppa ikki at brúka jørðina, eitt nú til at byggja sær neyst. Verið eg valdur, fari eg at arbeiða fyri, at Klaksvíkar kommuna skal keypa friðaðu jørðina frá eigarunum, ella at læta teimum aðra samsvarandi neystagrund.
Hví er hetta viðkomandi fyri onnur? Jú, umframt at eigarnir fáa eina samsýning fyri jørðina, sum teir eiga, so kann endurskapta fornaldarbúsetingin koma væl við sum skúlabrúk hjá næmingum, soleiðis at teir kunnu síggja og uppliva umstøðurnar, hvussu fólk hava livað fyri 1000 árum síðani. Harafturat kemur búsetingin eisini at tæna bæði ferðavinnuni og lokalum fólkum, sum dáma at ganga túrar framvið Borðoyarvík. Og hvør veit, um fornfrøðingarnir møguliga finna upplýsingar ella lutir, sum kann seta øðrvísi spurningar til Føroya søgu? Ja, livst so spyrst.
X við Súna Anthoniussen / Javnaðarflokkurin
