Samgongan brennur brýr og byggir múrar
Í 2013 valdi ES eftir trýst úr Skotlandi at lata sínar havnir aftur fyri føroyingum. Tað var tá, at føroyingar veruliga vórðu sendir í føvningin á Russlandi, sum læt upp, tá ES læt aftur. Danmark vísti seg at vera meira loyalt móti Bruxelles enn ímóti sínum egna landi í ríkisfelagsskapinum. Og tá vóru enntá røddir í Føroyum, ið vardu donsku avgerðina og bóru í bøtuflaka fyri havnarstongsulin
Síðani ársbyrjan í ár er komið eitt stórt trýst úr Danmark, ES og NATO um at steingja føroyskar havnir fyri russiskum skipum. Lokkað hevur verið við eini betri handilsavtalu við ES. Og Føroyar hava aktað, við tí úrsliti, at nógv minni virksemi er í Føroyum. Norðmenn hava í stóran mun fingið arbeiðini í staðin, tí har eru 3 havnir framvegis opnar fyri russum, og tað stendur ikki á at fáa undantaksloyvir til skipasmíð, proviantering v.m. Eisini umskipa russar nógv á opnum havi í staðin fyri í landi í Føroyum.
Men hóast vit av m.a. fólkatingslimum eru vorðin lokkað við eini betri avtalu við ES, so er onki sum helst hent á hesum øki. Avtalurnar við ES eru tær somu sum áður, samstundis sum brýr til Russlands eru brendar. Føroyar hava sostatt onki vunnið, einans mist. Formaðurin í donskum stjórnarflokki hevur opið og alment sagt, at “Jeg er fuldstændig ligeglad med de fiskeriaftaler”. Og er ein líkasælur við fiskiveiðuavtaluna, so vigar tað sjálvsagt heldur ikki tungt at hjálpa okkum við nøkrum at seta í staðin fyri.
Nú er vandi fyri, at Russland sum mótsvar letur vera við at endurnýggja fiskiveiðuavtaluna við Føroyar. Hendir tað, hevur samgongan effektivt brent ta brúnna, sum varð bygd, tá ES við donskum vælsignilsi stongdi okkum úti. Velur ES einaferð afturat at steingja sínar havnir fyri føroyskum skipum – og tað kann lættliga henda – so standa vit pen uttan atgongd til hvørki ES-marknaðin ella russiska marknaðin. Tá hava vit málað okkum inn í ein krók og múrað krókin inni.
Vit, Føroya fólk, eru drigin upp á tráð við gyltum lyftum um góðar avtalur við ES, ið skulu kompensera fyri mistu inntøkurnar av russiska virkseminum í Føroyum. Og við at dansa eftir teirra pípu hava vit sent virksemið og inntøkurnar til Noregs, sum kann flenna allan vegin í bankan.
Tær brýr, ið vórðu bygdar í 1977 av Atla Dam, sála, og í 2013 av Jacob Vestergaard, er sitandi samgonga í fullari ferð við at brenna. Samgongan skilir ikki, hvussu leingi tað tekur at byggja tílíkar brýr. Sjálv hevur hon í øllum førum onga nýggja brúgv bygt at seta í staðin fyri ta til Russlands.
Tá ið kríggið eina ferð – vónandi skjótt – er av, so kunnu vit standa prísgivin. Uttan nakra avtalu við Russland, sum tá hevur vant seg við at samstarva um uppgávurnar við Noreg í staðin og heldur fram við tí har. Og av tí sama kanska við eini verri avtalu við ES, tí ES fær sjálvsagt nógv lættari spæl, tá Føroyar ikki hava aðrar marknaðir av týdningi at fara til.
Hendir tað, hevur samgongan múrað Føroyar inni saman við ES, sum áður týðiliga hevur víst í verki, at tey ongar skruplur hava við at útihýsa okkum fyri eitt gott orð.