Kvinnurørslurnar byrjaðu so smátt í 1800-talinum, fingu síðani eina nýggja veking fyrst í hesi øldini, har okkara partur av heiminum, Norðurlond, var fyrstur at geva kvinnum valrætt. Danmark gav kvinnum valrætt í 1915, meðan vit í Føroyum kunnu breggja okkum av at hava givið kvinnum atkvøðurætt longu áðrenn hetta, tó ikki valrætt, men til eina einstaka fólkaatkvøðu. Hetta var fólkaatkvøðan um rúsdrekkasølu í 1907.

Kvinnudagurin bleiv altjóðagjørdur í 1920’unum, men eftir at kvinnur høvdu fingið valrætt, var tað sum um at nú var málið rokkið. Tí var ikki so nógv at hoyra til kvinnurørslurnar fyrstu áratíggjuni eftir tað. Í 1960’unum og 1970’unum kom tó verulig gongd á aftur, og hesaferð vóru tað málini um javnrættindi, líka løn fyri líka arbeiði, kvinnur út á arbeiðsmarknaðin, og kvinnur uppí politikk, ið vóru tey heilt stóru málini.

Í Føroyum vóru tað serliga kvinnubrotini Andrea Árting, Jona Henriksen og Karin Kjølbro, ið eru mest kendar frá hesi tíðini; Andrea fyri sítt ótroyttiliga lívsstarv í fakfelags- og arbeiðsmarknaðarhøpi, og Jona og Karin fyri at vera undangongukvinnur í politikki og fyrstu kvinnur á Løgtingi.

Vit eru komin langt síðani. Í 1970’unum var púra vanligt, at har vóru 2 lønartalvur, ein fyri menn og ein fyri kvinnur, har kvinnan “sjálvandi” (í tátíðar-optikki) fekk minni. Í dag er tað líka sjálvandi, at hetta er ólógligt. Kvinnurnar hava síðani yvirhálað menninar, tá tað kemur til at taka útbúgvingar. Á arbeiðsmarknaðinum klæða tær mong leiðandi størv, hóast menninir á tí økinum framvegis eru við yvirlutan.

Á hvørjum ári verður spurningurin settur, um tað í heila tikið er neyðugt at halda kvinnudagin longur, og um málsetningurin ikki er rokkin. Her á Norðlýsinum halda vit, at hann er rokkin, tá kvinnurnar sjálvar halda, at hann er rokkin. Tá kvinnur fingu valrætt, vóru fleiri sum hildu, at nú høvdu kvinnurnar fingið tað, tær vildu hava, og nú var kvinnustríðið av. Men tað er ikki upp til onnur at gera av.

Eftirfylgjandi vísti tað seg, at har var nógv eftir, og alt stríðið fyri líkaløn framvegis var eftir at fara undir. Tá tað varð fingið undir land, bleiv so aftur spurt, um tað ikki var nokk, og um kvinnurnar ikki nú hava fingið tað, tær vildu. Onkurvegna vilja summi fegin, at kvinnur gevast við at stríðast. Men so leingi kvinnur sjálvar eru av teirri fatan, at tær ikki fáa ta rúmd í samfelagnum, tær eiga at hava, ja, so fara tær sjálvandi ikki at gevast. Og tað er bara gott.

Norðlýsið ynskir øllum (k/m) ein góðan Kvinnudag!